İzmir'de Gaziemir ilçesindeki radyoaktif atık sahası, uzun yıllardır süregelen bir çevre sorununa dönüşmüş durumda. TMMOB Çevre Mühendisleri Odası (ÇMO) İzmir Şubesi, son yaptığı açıklama ile konuyu tekrar gündeme taşıdı. Şube, ÇMO Genel Başkanı Ahmet Kırmızı'nın açıklamalarına tepki göstererek, "Bu açıklamalar bilimsel gerçeklerle örtüşmüyor ve yereldeki yılların emeği yok sayılıyor" ifadelerini kullandı.

Radyoaktif Atık Sahasında Neler Oluyor?

ÇMO İzmir Şubesi, 2012 yılında kamuoyunun dikkatine sunulan radyoaktif atık sahasında, bugüne kadar sağlıklı bir Çevresel Etki Değerlendirmesi (ÇED) sürecinin işletilmediğini belirtiyor. Şube, kendi teknik raporlarını hazırlayarak kamuoyunu bilgilendirdiklerini ve sahadaki gelişmeleri yakından izlemeyi sürdürdüklerini vurguluyor. Yetkililerin "her şey kontrol altında" yönündeki açıklamalarının gerçeği yansıtmadığını savunan İzmir Şubesi, bu ifadelerin halk sağlığı açısından ciddi riskler taşıdığını dile getiriyor.

ÇMO İzmir Şubesi'nin açıklamasına göre, sahada yaşanan sorunlar şu şekilde sıralanıyor:

• ÇED raporunda öngörülen yöntemlerin dışına çıkılarak temizlik çalışmaları yapılıyor.
• Kazı ve taşıma süreçlerinde toz kontrolü sağlanmıyor, gerekli çevresel önlemler alınmıyor.
• Atıkların Torbalı'da rastgele bir alana döküldüğüne dair basında çıkan iddialar açıklığa kavuşturulmuyor.
• Sahada yıllardır tespit edilen Eu-152 ve Eu-154 izotoplarının kaynağı hâlâ açıklanmıyor.
• Kamuoyuyla paylaşılmış bilimsel uzlaşıya dayalı bir teknik rapor bulunmuyor.

Şeffaflık Çağrısı ve Hesap Sorma Talebi

ÇMO İzmir Şubesi, sürecin şeffaf ve bilimsel kriterlere göre yürütülmediğini belirterek, yetkili kurumların açıklamalarının yetersiz ve kaçamak olduğunu kaydediyor. Genel Başkan Ahmet Kırmızı’ya seslenen Şube, yaptığı açıklamaların hangi belge ve verilere dayandığını kamuoyuna açıklamasını talep ediyor. Şube, "Kamusal sorumluluğumuzun gereği olarak, sürecin bilimsel ilkelere uygun şekilde yürütülmesini ve sorumluların hesap vermesini istiyoruz" açıklamasında bulunarak, kamu yararının gözetilmesi gerektiğinin altını çiziyor.

Radyoaktif Kirlilik Nedir ve İnsan Sağlığına Etkileri Nelerdir?

Radyoaktif kirlilik, radyoaktif maddelerin doğal olmayan yollarla çevreye karışması sonucu ortaya çıkar. Bu maddeler, yaydıkları radyasyon nedeniyle insan sağlığına ve çevreye zarar verebilirler. Radyoaktif kirliliğin kaynakları arasında nükleer santraller, nükleer silah testleri, tıbbi ve endüstriyel uygulamalar yer alabilir.

Radyasyonun insan sağlığına etkileri, maruz kalınan doz ve sürenin yanı sıra, kişinin yaşına ve genel sağlık durumuna göre değişebilir. Yüksek dozda radyasyona maruz kalmak, akut radyasyon sendromuna yol açabilir ve ölümcül olabilir. Düşük dozda radyasyona uzun süre maruz kalmak ise kanser riskini artırabilir, genetik hasarlara neden olabilir ve bağışıklık sistemini zayıflatabilir.

Radyoaktif kirliliğin önlenmesi ve kontrol altına alınması için uluslararası düzeyde çeşitli düzenlemeler ve standartlar bulunmaktadır. Bu düzenlemeler, radyoaktif maddelerin güvenli bir şekilde depolanmasını, taşınmasını ve kullanılmasını sağlamayı amaçlar. Ayrıca, nükleer kazaların önlenmesi ve kaza durumunda alınacak önlemler de bu düzenlemelerin kapsamındadır.

İzmir'deki radyoaktif atık sahası örneğinde olduğu gibi, radyoaktif kirlilik sorunlarının çözümü için şeffaf, bilimsel ve katılımcı bir yaklaşım benimsenmesi büyük önem taşır. Halkın doğru bilgilendirilmesi, çevresel etkilerin değerlendirilmesi ve gerekli önlemlerin alınması, hem insan sağlığını korumak hem de çevreyi gelecek nesillere aktarmak için gereklidir.

Gaziemir'deki radyoaktif atık sahası ile ilgili tartışmalar devam ederken, ÇMO İzmir Şubesi'nin açıklamaları konunun ciddiyetini bir kez daha gözler önüne seriyor. Yetkililerin bu konuda daha şeffaf ve bilimsel bir yaklaşım sergilemesi, halk sağlığını koruma sorumluluğunu yerine getirmesi bekleniyor. Aksi takdirde, bu ihmalkarlık gelecekte telafisi mümkün olmayan sonuçlara yol açabilir.