Eğitimde Fırsat Eşitliği: Yasalar ve Gerçekler Arasındaki Uçurum

Eğitim, toplumsal adaletin temel taşlarından biri olmasına rağmen, Türkiye'de fırsat eşitliği hâlâ birçok engelle karşılaşıyor. 1739 sayılı Milli Eğitim Temel Kanunu, dil, ırk, cinsiyet ve din ayrımı yapılmaksızın herkese eşit eğitim hakkı sunmayı hedefliyor. Ancak uygulamada, sosyoekonomik koşullar, coğrafi dezavantajlar ve politikaların yetersizliği bu idealin önünde duruyor.

Türkiye'de Eğitim Eşitsizliğinin Nedenleri

Eğitimdeki eşitsizliklerin başlıca sebepleri şunlardır:

• Bölgesel farklılıklar: Doğu ve Güneydoğu Anadolu’daki okullar, Batı’dakilere kıyasla altyapı ve öğretmen eksikliği yaşıyor.
• Ekonomik eşitsizlik: Düşük gelirli ailelerin çocukları, özel ders ve teknolojiye erişimde zorlanıyor.
• Dil bariyerleri: Anadili Türkçe olmayan öğrenciler, eğitim sistemine uyum sağlamakta güçlük çekiyor.
• Teknolojiye erişim: Pandemi döneminde internet ve bilgisayarı olmayan öğrenciler, uzaktan eğitimde geri kaldı.
• Cinsiyet eşitsizliği: Kırsal bölgelerde kız çocuklarının okullaşma oranı erkeklere göre daha düşük.

Çözüm Önerileri: Eğitimde Adalet Nasıl Sağlanır?

Eğitimde fırsat eşitliğini artırmak için şu adımlar atılabilir:

• Bütçe artırımı: Eğitime ayrılan kaynakların OECD ortalamasına çıkarılması.
• Öğretmen teşvikleri: Kırsal bölgelerde görev yapan öğretmenlere ek destek sağlanması.
• Anadilde eğitim: Türkçe bilmeyen öğrencilere anadillerinde destek verilmesi.
• Teknoloji desteği: İhtiyaç sahibi öğrencilere ücretsiz tablet ve internet erişimi sağlanması.
• Kız çocuklarının eğitimi: Toplumsal bilinçlendirme kampanyaları ve burs imkânlarının artırılması.

Türkiye’nin geleceği için eğitimde adalet şart. Bu hedefe ulaşmak, yalnızca yasal düzenlemelerle değil, toplumun tüm kesimlerinin ortak çabasıyla mümkün olacaktır.