Ağır okul çantaları, uzun saatler bilgisayar veya tablet başında oturmak ve yanlış duruş alışkanlıkları, çocukların omurga sağlığını ciddi şekilde tehdit ediyor. Çocukluk döneminde kazanılan bu kötü alışkanlıkların ilerleyen yaşlarda skolyoz, kifoz, lordoz gibi omurga hastalıklarına ve sırt-bel ağrılarına yol açabileceğini belirten uzmanlar, aileleri uyarıyor. Özellikle sinsi ilerleyen skolyoz, çocuklarda en sık rastlanan omurga problemi olarak öne çıkıyor.
Skolyoz Belirtileri Nelerdir?
Çocuğunuzda aşağıdaki belirtilerden herhangi birini fark ederseniz, vakit kaybetmeden bir uzmana başvurmanız önemlidir:
- Omuzlarda ve kalçada asimetri
- Bacak boyu farkı
- Leğen kemiğinde dengesizlik veya eğrilik
- Sırt ve bel ağrısı
- Çocuğun sürekli eğik durması veya duruş bozukluğu
Ataşehir Florence Nightingale Hastanesi Ortopedi ve Travmatoloji Uzmanı Doç. Dr. Celaleddin Bildik, konuyla ilgili önemli açıklamalarda bulundu. Bildik, "Özellikle sinsi ilerleyen skolyoz, çocuklarda en sık rastlanan omurga problemi olarak öne çıkıyor. Omuzlarda ve kalçada asimetri, bacak boyu farkı ve leğen kemiğinde dengesizlik, leğen kemiğinde ve bel bölgesinde dengesizlik veya eğrilik, sırt ve bel ağrısı, çocuğun sürekli eğik durması veya duruş bozukluğu görüldüğünde ailelerin vakit kaybetmeden bir uzmana başvurması gerekiyor" dedi.
Doğru Duruş Nasıl Olmalı?
Çocukların sağlıklı bir omurgaya sahip olması için doğru duruş alışkanlıkları kazanması büyük önem taşıyor. Uzmanlar, bu konuda ailelere şu tavsiyelerde bulunuyor:
- Çalışma masası ve sandalyenin çocuğun boyuna uygun olması gerekiyor.
- Masanın dirsek hizasında konumlanması gerekiyor.
- Bilgisayar veya tablet ekranı göz hizasında olmalı, başın öne eğilmesini önlemek için yükseltici kullanılmalı.
- Bilgisayar ve tablet kullanımı günde en fazla 2 saat olmalıdır.
- Her 30-40 dakikada bir ayağa kalkarak esneme ve germe hareketleri yapılmalı.
- Sırt, sandalyenin arkalığına tam olarak yaslanmalı, omuzlar geride ve rahat olmalı.
- Dizler 90-100 derece açıda olmalı ve ayaklar yere düz şekilde temas etmeli.
- Ayakların havada kalıyorsa destekleyici bir basamak kullanılmalı.
Bildik, çalışma ortamının önemine dikkat çekerek, “Çalışma masası ve sandalyenin çocuğun boyuna uygun olması gerekiyor. Masanın dirsek hizasında konumlaması gerekiyor. Bilgisayar veya tablet ekranı göz hizasında olmalı, başın öne eğilmesini önlemek için yükseltici kullanılmalı. Bilgisayar ve tablet kullanımı günde en fazla 2 saat olmalıdır. Her 30-40 dakikada bir ayağa kalkarak esneme ve germe hareketleri yapılmalı. Sırt, sandalyenin arkalığına tam olarak yaslanmalı, omuzlar geride ve rahat olmalı. Dizler 90-100 derece açıda olmalı ve ayaklar yere düz şekilde temas etmeli. Ayakların havada kalıyorsa destekleyici bir basamak kullanılmalı” şeklinde konuştu.
Hangi Sporlar Omurga Sağlığı İçin Faydalı?
Düzenli fiziksel aktivite, omurga esnekliği ve dayanıklılığına olumlu katkı sağlıyor. Uzmanlar, çocukların yaşlarına uygun sporlarla omurga sağlığını desteklemesini öneriyor:
- Yüzme (4 yaş ve üzeri)
- Pilates ve yoga (6 yaş ve üzeri)
- Bale ve dans (5 yaş ve üzeri)
- Jimnastik (4 yaş ve üzeri)
Bildik, düzenli fiziksel aktivitenin önemini vurgulayarak, “Omurgayı destekleyen yüzme özellikle 4 yaş ve üzeri çocuklar için uygun. Pilates ve yoga, 6 yaş çocukların denge ve duruş kaslarını güçlendiriyor. 5 yaş grubu için bale ve dans, postürü düzeltip esnekliği artırırken, jimnastik ise 4 yaş üzeri çocuklarda omurga gelişimini destekliyor. Çocuklar bu sporları haftada 2-3 gün, 30-45 dakika süreyle yapabilir” değerlendirmesi yaptı.
Skolyoz Tedavisi Nasıl Yapılır?
Skolyoz tedavisi, omurga eğriliğinin derecesine göre farklılık gösterir. Hafif eğriliklerde fizik tedavi ve egzersizler yeterli olabilirken, daha ileri vakalarda korse veya cerrahi müdahale gerekebilir. Uzmanlar, erken teşhisin tedavi başarısı için kritik öneme sahip olduğunu belirtiyor.
Omurga eğriliği 20-40 derece arasındaysa, korse tedavisi öneriliyor. Korse, omurganın daha fazla eğrilmesini engellemek ve çocuğun gelişimini desteklemek için kullanılıyor. Ancak korsenin etkili olabilmesi için doktorun önerdiği süre boyunca düzenli takılması şart. Daha düşük eğrilikleri de önemsemek gerekir. Fizik tedavi protokolleri ile eğriliğin kontrol edilmesi önemli. Bildik, omurga eğriliği 40-50 dereceyi aşarsa ve düşük eğrilikler hızla büyürse ameliyat seçeneğinin düşünülebileceğini ifade etti.
Sonuç olarak, çocuklarda skolyoz riskini azaltmak için doğru duruş alışkanlıkları kazandırmak, ağır okul çantalarından kaçınmak ve düzenli fiziksel aktiviteyi teşvik etmek büyük önem taşıyor. Erken teşhis ve tedavi ile skolyozun ilerlemesi önlenebilir ve çocukların sağlıklı bir omurgaya sahip olması sağlanabilir. Ailelerin bu konuda bilinçli olması ve çocuklarının duruşunu düzenli olarak kontrol etmesi, olası sorunların erken tespit edilmesine yardımcı olacaktır.